Po zakończeniu wojny na Ukrainie podstawowym warunkiem odbudowy infrastruktury i gospodarki tego kraju będzie rozwój absolutnie wszystkich gałęzi produkcji, część z nich została bowiem zupełnie zniszczona, a inne będą wymagały ogromnych nakładów, by umożliwić ich pełną pracę.
Oznacza to, że inwestowanie w ukraińską gospodarkę może już w niedalekiej przyszłości przynieść znaczne zyski potencjalnym inwestorom.
Do 2019 roku za najatrakcyjniejsze branże inwestycyjne na Ukrainie uważano rolnictwo, technologie informacyjne oraz energetykę tradycyjną i odnawialną. Po zakończeniu wojny niewątpliwie będą miały miejsce ogromne inwestycje w budownictwie. Natomiast wszystkie inne obszary produkcji staną się co najmniej obiecujące.
Właściwe przeprowadzenie inwestycji wymaga przede wszystkim prawidłowej oceny ryzyka i perspektyw zwrotu zainwestowanych środków – tak by zamiast straty móc cieszyć się osiągniętym zyskiem. Poniżej przedstawiamy krótkie rozważania dotyczące specyfiki inwestowania w gospodarkę Ukrainy.
Na wstępie należy wskazać, że określeniu atrakcyjności inwestycyjnej kraju służy pojęcie “klimatu inwestycyjnego”. Aby dokonać jego prawidłowej weryfikacji, należy uwzględnić ogólne wskaźniki, których szczegółowa ocena została dokonana przez naszych współpracowników z Ukrainy:
– stabilność polityczna i finansowa (niestety niska dla Ukrainy);
– poziom ogólnego rozwoju gospodarczego kraju (średni);
– poziom rozwoju infrastruktury rynkowej i inwestycyjnej (aktualnie oceniany jako średni, ale jego ocena zmienia się wraz z narastającymi atakami na obiekty infrastrukturalne);
– pojemność rynku krajowego (wysoka);
– koszt pracy (niski);
– siła nabywcza ludności (wysoka);
– poziom zagrożeń kryminogennych, środowiskowych i innych (średni).
Dokonując oceny potencjału inwestycyjnego z pola widzenia nie można tracić tego, że Ukraina jest jednym z największych i najbogatszych krajów w Europie pod względem zasobów mineralnych. Dodatkowo, pod względem powierzchni użytków rolnych zajmuje pierwsze miejsce w Europie, a pod względem powierzchni czarnoziemów – trzecie miejsce na świecie. W związku z tym może zaspokoić potrzeby żywnościowe ponad miliarda ludzi. Ukraina jest również krajem wysoce uprzemysłowionym, zajmującym drugie miejsce w Europie pod względem przepustowości systemu przesyłu gazu; drugie miejsce na świecie w eksporcie rudy żelaza; trzecie miejsce w Europie pod względem mocy elektrowni atomowych i czwarte w zakresie długości linii kolejowych. Należy też uwzględniać, że Ukraina posiada rozbudowany system transportowy.
Dziś Ukrainę jako potencjalnie atrakcyjny kraj do inwestowania determinują następujące pozytywne czynniki:
– znaczące zasoby naturalne;
– potencjalnie duża pojemność rynku krajowego;
– korzystne położenie geograficzne;
– niskie koszty pracy;
– wysokie zdolności innowacyjne.
Pozytywny wpływ na prowadzenie biznesu w Ukrainie mają także: niskie stawki podatków, dostępność i łatwość rejestracji działalności gospodarczej oraz szybkie dyskonto inwestycji.
Natomiast trzeba również uwzględniać, że obecnie dodatkowymi zagrożeniami związanymi z inwestowaniem i prowadzeniem działalności gospodarczej na Ukrainie są: niestabilność i specyfika ustawodawstwa krajowego, duża liczba dokumentów regulujących niektóre z branż oraz stosunkowo wysoki poziom korupcji. Takie przeszkody należy jednak oceniać indywidualnie, ponieważ różnią się one znacznie w zależności od danej gałęzi gospodarki.
Ukraina podejmuje zresztą szereg działań mających na celu poprawę sytuacji w tym zakresie. Warto wskazać, że w tym celu przyjęto choćby ustawę nr 1059 z dnia 20 września 2019 r. „O zmianie niektórych aktów ustawodawczych Ukrainy w sprawie stymulowania działalności inwestycyjnej na Ukrainie”. Ustawa ta ma na celu poprawę warunków: uzyskiwania kredytów, uzyskiwania pozwoleń na budowę, zapewniania wykonania kontraktów, rozwiązywania problemów niewypłacalności, rejestracji nieruchomości, ochrony inwestorów mniejszościowych oraz rejestracji przedsiębiorstw. Podejmowane są też konkretne kroki w celu zwalczania korupcji, jak chociażby powołanie w ostatnim czasie Wyższego Sądu Antykorupcyjnego, właściwego dla przestępstw z tego obszaru, co ma usprawnić i przyspieszyć orzekanie w tych sprawach.
Większości problemów można uniknąć, a w każdym razie zmniejszyć ryzyko ich wystąpienia, dzięki profesjonalnej obsłudze podejmowanych przedsięwzięć inwestycyjnych.